Rozwód z orzeczeniem o winie

Kodeks rodzinny i opiekuńczy daje prawo rozwiązania małżeństwa poprzez rozwód, pod warunkiem, że między małżonkami doszło do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego. Orzekając rozwód, sąd orzeka, czy któryś z małżonków ponosi za to winę – może tego zaniechać, jeśli obie strony wyrażą na to zgodę.  Jest to najbardziej komfortowa sytuacja, a rozwód wówczas udzielany jest zwyczajowo w szybszym terminie ze względu na m.in. mniejszą ilość rozpraw niezbędnych do rozpoznania sprawy. Niestety, nie zawsze obie strony zgadzają się na rozwiązanie małżeństwa z zaniechaniem orzekanie przez sąd o winie.

Orzeczenie o winie

Jeżeli małżonkowie nie godzą się na rozwód bez orzekania o winie, sąd ma obowiązek ustalić, czy i który z małżonków ponosi winę za rozpad małżeństwa. Wyrok rozwodowy może nastąpić z orzeczeniem o winie jednego z małżonków lub z orzeczeniem o winie obu stron. W celu ustalenia winy za rozkład pożycia małżeńskiego sąd przeprowadza postępowanie dowodowe, a małżonek musi przedstawić dowody na to, że winę za rozkład małżeństwa ponosi druga strona. Nie istnieje w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym żaden katalog zachowań, które przesądzają o winie jednej ze stron, ale przyglądając się orzecznictwu Sądu Najwyższego, najczęściej do rozwodu z orzeczeniem o winie dochodzi m.in. z powodu zdrady małżeńskiej, opuszczenia współmałżonka, nadużywania alkoholu, stosowania przemocy (fizycznej/psychicznej) czy uporczywe nieprzyczynianie się do zaspokajania podstawowych potrzeb rodziny.

Konsekwencja rozwodu z orzeczeniem o winie

Rozwód z orzeczeniem o winie niesie za sobą pewne konsekwencje. Najważniejsza jest tu kwestia alimentów, jakie mogą żądać wobec siebie małżonkowie. Jeśli sąd orzekł winę jednego z małżonków, to strona, która uznana została wyłącznie winną za rozpad małżeństwa, nie może żądać alimentów od drugiej strony. Strona uznana za niewinną może natomiast, bez względu na to, czy znajduje się w niedostatku, żądać alimentów od małżonka, który według sądu ponosi wyłączną winę za rozwód. Co ważne – obowiązek alimentacyjny nie wygasa z czasem. Co do zasady obowiązek alimentacyjny wygasa dopiero w sytuacji zawarcia małżeństwa przez małżonka pobierającego alimenty. Jednakże gdy zobowiązanym do zapłaty alimentów jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni.