Uchylenie obowiązku alimentacyjnego przez rodziców.
W dzisiejszej publikacji skupimy się na przybliżeniu zagadnienia związanego z rozwiązaniem polegającym na możliwości uchylenia się obowiązku alimentacyjnego przez rodziców. W celu wyjaśnienia należy wskazać, że instytucja ta dotyczy uchylenia obowiązku alimentacyjnego oraz stwierdzenia, że obowiązek alimentacyjny wygasł. Uchylenie obowiązku oznacza uwolnienie się spod obowiązku alimentacyjnego rodzica względem pełnoletniego dziecka. Wyjaśnić należy, że co do zasady uchylenie się od tego obowiązku możliwe jest wyłącznie w stosunku do dorosłego dziecka. Aby skorzystać z prawa do uchylenia się od obowiązku alimentacyjnego, należy wystąpić na drogę sądową (wydział rodzinny Sądu rejonowego).
Wstrzymanie egzekucji alimentów jeszcze nie wyegzekwowanych, a objętych okresem uchylenia obowiązku.
W sytuacji, gdy rodzic skutecznie podniesie swoje argumenty odnośnie uchylenia się od obowiązku alimentacyjnego, wówczas ustaje obowiązek dalszych świadczeń alimentacyjnych, choćby były już one prawomocnie zasądzone, lecz jeszcze nie wyegzekwowane, przy czym wyjaśnić należy, że chodzi tu głównie o świadczenia zasądzone, lecz jeszcze nie wyegzekwowane. Ustanie obowiązku następuje od dnia, w którym zaistniała przesłanka umożliwiająca uchylenie się od obowiązku alimentacyjnego przez rodzica. Okoliczność ta (konkretna data) zostaje precyzyjnie wskazana w wyroku sądowym. Zatem możemy tutaj mówić o uchyleniu się od obowiązku alimentacyjnego przez rodzica z datą wsteczną.
Przesłanki uchylenia się od obowiązku alimentacyjnego przez rodziców.
Obowiązek alimentacyjny rodziców względem pełnoletnich dzieci może zostać uchylony lub zmieniony (obniżony) w przypadku wystąpienia i wykazania przez rodzica poniższych przesłanek:
- nadmierny uszczerbek dla rodzica w związku ze spełnieniem obowiązku alimentacyjnego;
- dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania;
- dziecko jest w stanie się samo utrzymać;
- dziecko podejmuje pracę zarobkową;
- wyprowadzka od rodziców i zamieszkanie z partnerem;
- dziecko celowo unika podjęcia czynności zmierzających do usamodzielnienia się;
- obowiązek alimentacyjny jest niezgodny z zasadnymi współżycia społecznego,
- dziecko zawarło związek małżeński.
Wyjaśnić należy, że są to okoliczności, które mogą (nie muszą) przyczynić się do uchylenia obowiązku alimentacyjnego przez rodzica, jednakże każdorazowo konieczna jest analiza konkretnego stanu faktycznego sprawy.
Nieuzasadniona odmowa podjęcia pracy przez dziecko – ważny wyrok w sprawie.
W tym miejscu należy zwrócić uwagę na interesujący i ważny wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 1998 r., sygn. akt III CKN 565/98, w którym skład orzekający wskazał, że „co do zasady, w wypadku dziecka, którego wiek przekracza normalny wiek młodzieży rozpoczynającej naukę na określonym etapie kształcenia, nie może ono żądać od rodziców jej finansowania, lecz powinno podjąć pracę zarobkową i wykorzystać możliwości, jakie mają w tym zakresie osoby dorosłe. W takiej sytuacji odmowa podjęcia pracy jest nieusprawiedliwiona i nie stanowi przesłanki reaktywującej obowiązek alimentacyjny rodzica.”.
Podstawa prawna: art. 1441 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359).